Favorisering van het (klein)kind: oneerlijke strijd?

Niemand geeft het snel toe, maar het is een feit: als (groot)ouder heb je domweg op bepaalde momenten in het leven méér of minder met een bepaald (klein)kind. Maar een voorkeur is iets anders dan meer-houden-van. Psychologe en orthopedagoge Fina van der Pol haalt in een artikel talloze, tamelijk onschuldige voorbeelden aan: “het ene uiterlijk spreekt je aan, aan het andere moet je meer wennen. Dat geldt ook voor hun gedrag. Heb je één driftig kind, dan kun je daar moeite mee hebben terwijl je evenveel van hem houdt. Ook belangrijk is of het matcht. Een kind dat net zo denkt als jij, kun je makkelijker waarderen dan een kind van wie je niets snapt.”

Een interessant gegeven. Vooral als de overgrote meerderheid collectief liever niet wil weten dat er sprake kan zijn van favoriete kinderen. De norm is immers dat alle (klein)kinderen in een gezin even geliefd zijn en dat er geen verschil mag worden gemaakt. Gelijke monniken moeten gelijke kappen krijgen. “Maar”, stelt Marinus van IJzendoorn, hoogleraar pedagogiek in Leiden “dat is niet altijd zo; kinderen krijgen soms een ongelijke behandeling.” Vooral opa’s en oma’s die niet dagelijks bij de opvoeding zijn betrokken maken zich hier nog wel eens schuldig aan. Wel de lusten, niet de lasten. Dus een lastig kind wordt sneller af geserveerd dan een gemakkelijk kleinkind.

Ik zie regelmatig zulke voorbeelden voorbij komen binnen onze vrienden- en kennissenkring. Eén grootouderlijk stel maakt het wel erg pijnlijk voor de ouders. Zodra de jongste kleindochter er is, wordt de eerstgeboren kleindochter geheel onzichtbaar. Ze kan trekken aan de arm van oma wat ze wil, oma koert alleen nog maar lieve woordjes richting de ander. Het –waarschijnlijk onbewuste- gedrag irriteert de moeder in hevige mate. Maar iets ervan zeggen zorgt er alleen maar voor dat ze in ongenade zal vallen, dus houdt ze haar mond. Ze is tenslotte koude kant. Die mogen niets zeggen. Met lede ogen ziet ze aan dat haar andere kind, de oudste van het stel, zoals altijd de baanbreker moet zijn. Waar hij voor op zijn donder krijgt, komt de tweede in lijn veel gemakkelijker mee weg. Het is een vicieuze cirkel die niet gemakkelijk wordt doorbroken. Want een dergelijke oneerlijkheid wordt natuurlijk nooit erkend.

Waar het ene kleinkind wordt gefêteerd omdat hij naar het gymnasium gaat, wordt het andere kind verguisd omdat deze ‘slechts’ mavo doet. Een situatie waar een ander stel mee van doen heeft. Weer anderen kampen met het lijdzaam moeten toezien hoe de andere kleinkinderen duurdere verjaardagscadeautjes krijgen dan hun eigen kinderen. Het zijn emoties die wrikken en voortgroeien tot uiteindelijk een keer de bom zal barsten. Geen enkele ouder vindt het leuk om te zien hoe hun eigen kind(eren) worden achtergesteld. Het veroorzaakt emotionele pijn en de onderlinge verhoudingen groeien scheef. Mensen kunnen het elkaar soms knap lastig maken met dit soort emotionele achtbanen. Ik vraag me af wanneer er een duidelijke rem wordt gevonden. Al is het alleen maar om degenen die willen, uit de ongelijke ratrace te laten stappen.

Kitty de Hesse (1974) is de trotse moeder van 2 kinderen, Tiaro en Amber, en gelukkig getrouwd. Volgens haar echtgenoot, met wie ze alweer vijftien jaar samenwoont, is Kitty alleen maar stil als ze een boek leest, want ze houdt bij tijd en wijle zelfs tijdens haar slaap hele gesprekken. Al die woorden en gedachten die zich continu in haar hoofd vormen zet ze graag op papier

copyright header imgae: thejournal.ie