Deze week hebben we een uitgebreide uitleg gehad van een kinderpsycholoog over ADD en Asperger. En dat was prettig, maar vooral verhelderend. Ze legde uit dat mensen met ADD/Asperger alle details zien, proeven en ruiken tegelijkertijd. Zij komen een kamer binnen en zien de ribbels op het behang, maar ook tegelijkertijd de eierdopjes die gespaard zijn en op de planken staan, ruiken de soep op het fornuis, horen iedereen praten en horen ook wat iedereen zegt, en dat allemaal tegelijkertijd. Dat is lastig, dat is veel en dat is vooral chaotisch. Wij hadden veel aan haar uitleg, want ik kan me niets voorstellen wat er in het hoofd rond gaat bij een persoon met ADD en Asperger. Kijk, ik vind het Jochem Myer en Bert Vischer geweldig hoor. Twee cabaretiers  die het podium ten volste benutten, continue in beweging zijn en vooral heel veel praten. Praten over helemaal niets, die grappen maken bij de vleet en die met rare handelingen het publiek continue in een deuk laten liggen. Ik kom niet meer, heb de volgende dag last van buikspieren door het lachen. Maar ik denk tegelijkertijd ook: blij dat ik daar niet mee getrouwd ben, want als het thuis ook zo druk is….
En ik moet eerlijk zeggen, ik heb regelmatig al medelijden met de vrouw die later met onze zoon gaat trouwen. Want dat gaat geen makkie worden. Hij heeft gelukkig niet de hyper, dus dat scheelt. Maar zijn denkwijze is zo anders dan de onze! Ik sta regelmatig met mijn mond vol tanden te kijken als hij mijn relaas over gewenst gedrag aanhoort en me met een zeer rationele gedachte onderuit haalt. Want er zit wel een kern van waarheid in, maar dat is wel heel rationeel.
Om dit met een voorbeeld te verduidelijken; onze zoon en dochter lopen elkaar een beetje te irriteren. Ik wil daar zitten, oh zit jij daar al? Jammer maar ik wil nu perse ook precies daar zitten. Je kent dat wel, als je meer dan 1 kind hebt. Om het kader dan even compleet te maken: zoon is bijna 11 jaar, dochter is 3,5 jaar. Maar, ik moet eerlijk toegeven, dochter kan af en toe een enorme bitch zijn. (weet niet van wie ze dat heeft….) Maar goed, ze irriteren elkaar, lopen elkaar te jennen en op een bepaald moment gaat zoon met zijn hoofd naar beneden en dochter met haar hoofd gaat niet opzij. Er ontstaat dus per ongeluk een soort van kopstoot. Dochter huilen. Zoon zwaar geïrriteerd. Wij troosten dochter, beamen zoon dat het een ongeluk was, maar vertellen hem dat hij wel even zijn excuses moet aanbieden aan dochter.
Dat gaat er dus niet in bij ons ADD/Asperger-gevalletje. Want hij deed het niet expres. Ik probeer het aan de hand van een voorbeeld uit te leggen, zodat het voor hem hopelijk begrijpbaar wordt. Dus ik leg hem uit dat als iemand hem aanrijdt met de auto diegene dat niet express doet. En dat  als je dan in het ziekenhuis ligt, diegene dan langs komt in het ziekenhuis om zijn excuus aan te bieden. Omdat hij het niet expres deed, en zich er vervelend over voelt. Zoon kijkt me aan met zijn grote bruine ogen, haalt zijn schouders op en antwoord; ‘Daar heb ik toch niets aan? Dan lig ik toch al in het ziekenhuis? Wat heb ik dan aan die excuses.’
En ja, ik ben even uitgeluld, want rationeel gezien heb je er inderdaad geen bal aan als iemand zijn excuses aan komt bieden. Jij ligt met je been met een driedubbele beenfractuur in een ongelofelijke stellage, waar je de komende 10 maanden niet meer uit mag. Je kunt alleen bouillon drinken met een rietje die langs de linkerkant van je lippen naar buiten sijpelt. Een jolige broeder komt je ’s morgens wassen op die intieme delen, die je alleen met je partner wenste te delen en de patiënt die recht tegenover je ligt snurkt ’s nachts zo hard dat je minimaal 200 oordopjes nodig hebt om het niet te hoeven horen. En dan komt die hork die je aanreed zeggen dat het hem spijt en neemt misschien ook een bloemetje mee. Wat heb je daar dan aan? Ook de kinderpsycholoog legt uit, dat kinderen met ADD/Asperger inderdaad zo kunnen denken. En dat bedoelen ze dan niet vervelend, maar feitelijk gezien heb je er niets aan. Het maakt die driedubbele beenfractuur niet beter. Je moet nog steeds met dat rietje die bouillon drinken. Het verandert niets aan de situatie.
Emotioneel gezien, betekent zo’n woord heel veel. Excuses aanbieden maken dingen niet ongedaan, maar betekenen heel veel voor een mens. Jarenlang hebben de troostmeisjes uit Indonesië gewacht op een excuus. En zo zijn er veel meer voorbeelden. Een excuus wat zo veel waarde heeft. En zoonlief kan niet begrijpen wat je daar aan hebt. Omdat hij niet voelt wat mensen zonder Asperger daar wel over voelen. Voor hem is het een feit. En feiten kun je weerleggen met andere feiten.
Toch maakt dit het voor hem en zijn omgeving heel lastig. Het zal je toch overkomen, dat je hem aanrijdt, totaal overstuur bent en naar het ziekenhuis gaat. Je staat aan de rand van zijn bed, je voelt je nog lulliger doordat je die enorme stellage ziet en die driedubbele beenfractuur (ja, ik overdrijf), en met een brok in je keel biedt je je excuses aan. En dan zegt zoonlief: ‘Ja leuk, maar daar heb ik toch niets aan?’
Ik heb nou al medelijden met zijn vrouw……